Trong hành trình làm cha mẹ, có lẽ tất cả chúng ta đều từng ít nhất một lần tự hỏi: "Làm sao để con mình trở thành một đứa trẻ ngoan?". Chúng ta đọc sách, tham gia các hội thảo, tìm kiếm những phương pháp tân tiến nhất, đôi khi quên mất một sự thật giản đơn nhưng vô cùng quan trọng, một sự thật mà tôi đã may mắn nhận ra qua chính những trải nghiệm cùng con.

Sự thật đó là: Không có đứa trẻ nào hư hoàn toàn, và cũng không có đứa trẻ nào ngoan hoàn toàn.

Những từ như "hư" hay "ngoan" thực chất chỉ là những nhãn dán mà người lớn chúng ta dùng để mô tả hành vi của con tại một thời điểm nhất định. Bản thân những hành vi đó không phải là bản chất cố hữu của một đứa trẻ. Chúng chỉ là những biểu hiện bên ngoài. Và mọi biểu hiện trên đời này đều cần có điều kiện để nảy sinh.

Giống như việc gieo một hạt mầm. Hạt mầm đó không "tốt" hay "xấu". Nó chỉ đơn giản là một hạt mầm chứa đựng tiềm năng. Nếu bạn gieo nó vào mảnh đất màu mỡ, tưới đủ nước, cho nó đủ ánh nắng mặt trời, nó sẽ vươn mình thành một cái cây khỏe mạnh, xanh tươi. Nhưng nếu bạn ném nó vào vùng đất khô cằn, sỏi đá, nó sẽ còi cọc hoặc không thể nảy mầm. Hạt mầm vẫn vậy, chỉ là điều kiện xung quanh đã quyết định kết quả của nó.

Con của chúng ta cũng giống như những hạt mầm đó. Một đứa trẻ biểu hiện "ngoan" là vì những điều kiện xung quanh đã hội tụ lại để tạo ra sự "ngoan ngoãn" đó. Ngược lại, một đứa trẻ bị cho là "hư" cũng là kết quả của một tập hợp những điều kiện khác.

Khi hiểu được điều này, triết lý giáo dục của chúng ta sẽ thay đổi tận gốc rễ. Thay vì cố gắng uốn nắn, rèn giũa, ép buộc con phải trở thành một hình mẫu nào đó, chúng ta nên lùi lại một bước. Nhiệm vụ thực sự của cha mẹ là trở thành một người làm vườn cần mẫn: tập trung vào việc kiến tạo ra những điều kiện tốt nhất để những tiềm năng tốt đẹp sẵn có trong con được tự do nảy nở và biểu hiện.

Vậy những điều kiện đó là gì? Nó không phải là những thứ cao siêu. Nó chính là